A.T.A KARNESİ NEDİR NE İŞE YARAR?
A.T.A veya diğer deyişle A.T.A. Karnesi gümrük vergisine tabi olmadan başka hiçbir belge olmadan malların ihracat ve ithalatının yapılmasıdır. A.T.A. Karnesi sadece taraf ülkeler arasında geçerlidir. Taraf ülkeler arasındaki bu geçici belgeyle dış ticaret işlemleri bir sözleşme kapsamında yürütülür. Bu sözleşme kapsamının dışına hiçbir şekilde çıkılamaz.
‘Eşyaların Geçici Kabulü İçin ATA Karnesi Hakkındaki Gümrük Sözleşmesi’ adı verilen bu sözleşme 1963 yılında Birleşmiş Milletler Gümrük İşbirliği Konseyi tarafından kabul edilmiştir. Sözleşmenin yapılmasının amacı ise dış ticarette geçici kabulde karşılaşılan güçlükleri ortadan kaldırmaktır. Daha sonra bu sözleşme genişletilerek son halini almıştır. Türkiye ise A.T.A. karnesi ile ilgili sözleşmeye 1990’da imzalamış ve 2005’te yürürlüğe sokmuştur. A.T.A. Fransızcadan alınmış olan ‘geçici kabul’ sözcüklerinin kısaltılmasıdır.
A.T.A. Karnesi ile malların gümrükten geçişindeki sorunlar ortadan kaldırılmış başka bir belgeye ihtiyaç olmadan dış ticaret işlemleri gerçekleştirilmektedir. Bu da zamandan çok büyük bir tasarruftur. Peki, A.T.A. karnelerini kim verir? Bu belge Uluslararası Ticaret Odası‘na bağlı ‘Dünya ATA Karnesi Konseyi’ tarafından sözleşmeye taraf ülkeler için belirlediği kefil kuruluşlar tarafından verilir.
Belgenin en fazla bir yıl geçerliliği vardır. Bir yıl yeterli olmadığında ancak yeni bir karne düzenlenir. Mevcut karnenin hiçbir şekilde süresi uzatılamaz. Dış ticarete konu olan malın yarısı karne almak için teminat olarak gösterilir. Karnenin verilmediği durum ise onarım maksatlı geri gönderilmiş mallardır.