CO-VID19 Salgınının Konteyner Taşımacılığına Etkileri 2020
İçindekiler
CORONAVİRÜS KONTEYNER TAŞIMACILIĞINI DA ETKİLEDİ
Dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını konteyner taşımacılığını da olumsuz anlamda etkiliyor. Dünyanın en büyük 10 konteyner limanının 9’unun Uzak Doğu’da, 7’isinin de Çin’de olması nedeniyle konteyner taşımaları ciddi anlamda sekteye uğradı.
Ülkeler bir bütün olarak karantinaya alındı, sınır kapıları kapatıldı, uçuş yasakları Coronavirüs görülen her ülke için sıradan bir işlem halini aldı. Okulların, işyerlerinin, eğlence merkezlerin kapısı belirsiz bir süre için kapatılıp, spor karşılaşmaları bile iptal oldu.
Bu gelişmeler yaşanırken dünya deniz ticaretinin 5’te birine sahip Çin’den dünyanın hemen her ülkesine yayılan ve etkisi gün geçtikçe daha da artan Coronavirüs güncel yaşamı olduğu kadar ticari hayatı da olumsuz etkiliyor.
ABD ajansı UNCTAD, virüsün Şubat ayında dünya ekonomisine maliyetinin elektronik, makine, otomotiv parçaları ve iletişim ekipmanlarının en büyük kısmının Çin kaynaklı olması ve taşımalarda sorun yaşanması ve Çin’in ihracat yapamaması nedeniyle 50 milyar ABD doları olduğunu açıkladı.
Özellikle dünya ticaretinin büyük kısmının yapıldığı denizyolu ulaşımında gözle görülür bir sorun yaşanıyor. Bu sorunun kökeninde ise dünyanın en büyük 10 konteyner limanının 9’unun Uzakdoğu’da, 7’sinin ise Çin’de bulunması ve ülkelerin ithalat yaptığı en önemi pazar konumundaki Çin’den gelecek ürünlere temkinli yaklaşması yatıyor. Bu nedenle Çin’den talep düşerken, Çin’de kalan boş konteynerler kelimenin tam anlamıyla konteyner dağlarına nende olmuştur. Bu konteyner dağları ise konteyner tedarikinde ciddi bir sorun olmaya başladı.
Öte yandan Çin’de de virüs nedeniyle üretimin durdurulduğu işletmelerin olması nedeniyle dünya ticaretinde önemli bir durağanlık yaşanacağı öngörüsünde bulunan uzman sayısı da arttı.
KONTEYNER SIKINTISI YAŞANIYOR
Çünkü AB ve ABD ile Çin ticareti tamamen konteyner mevcudiyetine bağlı durumda hali hazırda konteyner gemilerinin hareket etmemesi ve Çin’de kalan konteynerler nedeniyle, konteyner sıkıntısı baş gösterdi. Şanghay’da son 10 yıl verilerine göre yüzde 47 oranında daha fazla konteyner limanlarda beklerken, Hamburg’da ise yüzde 33 oranında daha az konteyner var.
Öte yandan gemi güzergahlarını değiştiren konteyner hatları da mevcut.
NAVLUN FİYATLARINDA YÜKSELME
Konteynerlerdeki bu dengesizlik kendini navlun fiyatlarında da ciddi bir yükselme olarak da gösterdi. Navlun artışı yüzde 30’lara ulaşırken, CMA CGM Kuzey Avrupa’dan Akdeniz ve Kuzey Afrika limanlarına sırasıyla 20/40 ‘konteynerler için 50/100 Euro’luk bir acil durum ek ücreti’ duyurdu. Loadstar, konteyner taşıyıcıların önümüzdeki haftalarda FAK oranlarını artırmaya hazırlandığını bildirdi.
HİZMET DIŞI KALAN KONTEYNER KAPASİTESİ
Virüsün Ocak ayının sonundan bu yana Çin’i etkilemesinden bu yana planlanan seferlerin yaklaşık yarısı iptal edildi. Çin’den Avrupa ve Amerika’ya gönderilen konteyner sayısında ciddi bir azalma yaşandı.
Konteyner gemilerinin seferlerini iptal etmesi nedeniyle 1 Mart 2020 itibariyle yaklaşık 1.9 milyon TEU’luk gemi kapasitesi atıl vaziyete düştü. Bu da konteyner başına ortalama 1.000 dolar navlun odluğu düşünülürse toplamda 1,9 milyar dolar kayıp anlamına gelmektedir.
Bu rakamlar dünya ekonomisin kriz yaşadığı yıllara göre bile çok fazla. 2009 ekonomik krizinde bu rakam1,52 milyon TEU, Hanjin iflas yılı olan 2016’da 1,59 milyon TEU idi. Sektör uzmanları, daha önce yaşanan hiçbir olayın bu kadar kısa sürede konteyner taşımacılığını bu kadar derinden etkilemediği konusunda hemfikir.
Kullanılmayan bu konteyner kapasitesinin konteyner hatlarının hanesine haftada ortalama 350 milyon dolarlık kayıp olarak yazılacağı öngörülüyor.
Önümüzdeki dönem denizde yaşanan bu kaosun maliyetleri artırmasının yanı sıra teslim zamanlarının gecikmesine neden olmaya devam etmesi de beklenmektedir. Bu da 2020 yılında deniz ticaretinde beklenen büyümenin beklentinin altında kalacağını göstermektedir.