Uluslararası Lojistik | Uluslararası Taşımacılık | NakliyemKolay

ULUSLARARASI TAŞIMACILIK | ULUSLARARASI LOJİSTİK

Uluslararası taşımacılık ya da uluslararası lojistik; nasıl tanımlanırsa tanımlansın bir ülkenin ihracatının en önemli aşamasıdır. Ülkenin ihraç malları, söz konusu ülkenin jeopolitik konumuna da bağlı olarak havayolu lojistik,  karayolu lojistik ya da denizyolu lojistik ile satıldıkları ülkeye ulaştırılır. Sizler için NakliyemKolay ekibi derledi;

LOJİSTİK NEDİR?

Lojistiği bir ürünü tedarikçilerden, müşterilere ulaştırmak için gerekli tüm faaliyetler olarak tanımlayabiliriz. Son yıllarda kapsamı daha da genişleyen lojistik kavramının içine nakliyenin içine depolamadan, envantere, gümrüklemeye kadar konu ile ilgili olan her nokta girmektedir.

Ancak lojistik deyince ilk önce akıllara gelen ürünlerin bir yerden bir yere taşınması gelmektedir.

ULUSLARARASI TAŞIMACILIK NEDİR?

Malların bir ülkeden bir başka ülkeye taşınması ise uluslararası taşımacılık olarak tanımlanmaktadır. Bu sorunun cevabı aynı zamanda uluslararası lojistik nedir sorusunun da yanıtıdır. Ülkenin ihraç malları uluslararası taşımacılık faaliyetleri kapsamında, bu yolla taşınırken, ithalata konu olan ürünlerin diğer ülkelerden getirilmesi de uluslararası lojistik çerçevesinde gerçekleştirilen işlemlerdendir.  

ULUSLARARASI TAŞIMACILIK VE LOJİSTİK ÇEŞİTLERİ

Uluslararası lojistik ve taşımacılık faaliyetleri farklı ulaşım modları ile gerçekleştirilir. Karayolu taşımacılık, denizyolu taşımacılık ve havayolu taşımacılık yolu ile uluslararası ticaret gerçekleştirilir ve ülke ekonomisine girdi sağlanır.

KARAYOLU TAŞIMACILIK

Karayolu taşımacılık Türkiye’de en çok tercih edilen taşımacılık şeklidir. Gerek yurt içi gerekse de yurt dışı taşıma faaliyetleri arılıklı olarak karayolu ile gerçekleştirilir. TIR vb. karayolu araçlarına yüklenen mallar bir yerden başka bir yere taşınır.

Özellikle kısa mesafeler için kullanıldığında verimli bir yol olan karayolu taşımacılığı uzun mesafelerde kullanıldığında istenilen sonuçları vermeyebilir. Ancak aktarmasız bir taşıma şekli olması itibariyle güvenlidir, yaygın karayolu ağı ile kapsama alanı geniştir,  deniz yolu taşımacılık faaliyetine göre hızlı, hava yolu taşımacılık işlemlerine göre ucuz olması tercih edilirliğini artırmaktadır. Küçük çaplı yüklerde havayolu ile rekabet eden karayolu taşımacılığı, büyük çaplı yüklerde de denizyolunun en ciddi rakibidir.

Türkiye’de uluslararası taşımacılık işlemlerinin neredeyse tamamına yakını karayolu taşımacılığı ile gerçekleştirilmektedir.

DENİZYOLU TAŞIMACILIK

Denizyolu taşımacılık, uluslararası taşımacılık yapma şekillerinden biridir. Yüklerin gemiler aracılığı taşındığı bu taşıma faaliyeti ağırlıklı olarak limandan limana şeklinde gerçekleşir.

Denizyolu taşımacılığı uluslararası taşıma faaliyetleri söz konusu ise yüksek tonajlı ürünlerin en ucuz taşınma yoludur. Gemiye yüklendikten sonra bir daha ellenmeyen ürünlerin en güvenli taşıma şekillerinden biri olan denizyolu taşımacılığı bu açıdan bakıldığında hassas ürünlerin taşınması için de son derece uygundur. İhraç ya da ithal malların gemilere yüklenip, varış adresi olan limana ulaşılması ile tamamlanır. 

Deniz yolu taşımacılık faaliyetleri özellikle fiyat avantajı ile öne çıkar. karayoluna göre 7 kat daha ucuzdur. Tek seferde en yüksek malın taşınmasını sağlayan taşımacılık şekli olarak öne çıkan denizyolunun dezavantajı ise hava ve kara yoluna göre daha uzun sürmesidir. 

HAVAYOLU TAŞIMACILIK

Havayolu taşımacılık ise uluslararası taşımacılık yapmanın en hızlı haldir. Kargo uçakları ya da yolcu uçaklarının kargo bölümlerine konulan yurtdışı ihraç ya da ithal ürünleri varış adresine teslim edilir. Kapsama alanı en geniş taşıma şekillerinden biridir.

Havayolu taşımacılığı hızlı olması ile öne çıkar ve değerli, aynı zamanda da  çabuk bozulabilecek ürünlerin taşınması için en uygun yol olarak kabul edilir. Özellikle denizyolu taşımacılığının yetersiz kaldığı, karayolu ulaşımın da çok uzun zaman aldığı durumlarda hava yolu taşımacılığı kullanılmaktadır.

Zamanın kısıtlı olduğu durumlarda taşımcılık yapılacaksa ve gönderilecek ürün de görece olarak daha ve güvenli olmasına karşın en pahalı taşıma modudur.

Havalimanlarının çoğalması, kargo uçak filolarının her geçen gün genişlemesi sonucunda tercih edilirliği her geçen daha da artan uluslararası nakliye şekli olması itibariyle de öne çıkar.

ULUSLARARASI PARSİYEL TAŞIMACILIK

Uluslararası parsiyel taşımacılık, uluslararası taşımacılık firmaları tarafından verilen bir taşıma hizmetidir. Bu hizmet yükü, gemi, konteyner, TIR ya da uçağı doldurmayan ihracatçıların yüklerinin aynı anda taşınmasını sağlar. Örneğin Rusya’ya giden bir TIR’da 3 farklı kişi ya da şirketin yükü olabilir. Bu taşımacılık şekli parsiyel taşımacılık olarak adlandırılır. En önemli avantajı taşıma maliyelerinin farklı kişiler tarafından paylaşılmasıdır. Uluslararası lojistik firmaları da böylece dolu araçlarla taşıma yapmış olacakları için hem taşıyan hem de taşıtan açısından parsiyel taşıma, son derece verimli bir yoldur.

EKONOMİNİN CAN DAMARI ULUSLARARASI TAŞIMACILIK VE LOJİSTİK

Uluslararası taşımacılık ve lojistik hem ihraç yüklerini taşıması açısından hem de iç pazara yönelik ürünlerin ithalat yoluyla getirilmesi açısından ülkeler için son derece önemlidir. İhraç ürünleri gönderilemezse ekonomiler bu durumdan fazlasıyla etkilenir. Ayrıca örneğin ithal edilemeyen herhangi bir gıda maddesi de iç pazarda o ürüne yönelik fiyat artışları ya da kıtlığa neden olabilir.

Bu açıdan hayati bir önem taşıyan lojistik faaliyetler özel bir uzmanlık ister.

NAVLUN FİYATLARI

Navlun fiyatları uluslararası taşımacılıkta en önemli konulardan biridir. 

Sözlük anlamı itibariyle taşımacılıkta taşıma aracına alınan yüklerin taşınması karşılığında alınan ücret anlamına gelen navlunun ne kadar olacağını belirleyen bazı parametreler vardır. 

Navlun fiyatlarını etkileyen değişik unsurlar vardır. Eğer yük bir taşıma aracını doldurmuyorsa yani parsiyel yükse, yükün ağırlık ve hacmi, hesaplama işleminde önemli etkenler arasında yer alır.

Ayrıca gidilecek ülkenin uzaklığı, transit süresi, kullanılan taşıma aracının özellikleri gibi etkenler de hesaplama sırasında önemlidir.

NAVLUN HESAPLAMA

Navlun hesaplama, taşımayı üstlenen uluslararası taşımacılık firmalarının yaptığı bir işlemdir. Eğer yük komple yükse zaten taşıma aracının kiralanması ve kira ücreti şeklinde gerçekleşen işlem, parsiyel yükler için daha özellikli bir işlem haline gelir.  Deniz yolu, kara yolu ve hava yolu taşımacılıkta navlun hesaplama için geçerli formüller vardır. Hesaplama bu formüllere göre yapılmaktadır.

DENİZ YOLU NAVLUN HESAPLAMA

Deniz yolu navlun hesaplama yapılırken de brüt ağrılık ve hacimsel ağrılık karşılaştırması yapılır ve daha yüksek değer göz önüne alınarak hesaplama yapılır.

Burada da 80x120x150 cm ebatlarına sahip 5 paletlik bir ihracat yapacak ihracatçının navlunu şöyle hesaplanır:

80x120x240(üzerine yük istiflenemez olarak kabul edilip konteyner yüksekliği alınmıştır)  işleminin sonucu 0.8×1.2×2.4 yapıldığında 2.30  olarak bulunacaktır. Toplam palet 5 olduğu için 2.30×5 yapılarak toplam hacim bulunur. Bu işlemin sonucu da 11.5 olacaktır.

11.5 rakamını denizyolu hacimsel ağırlık sabit rakamı olan 1000 ile çarparak toplam hacimsel ağırlığa ulaşılır. Bu işlemde sonuç 11520’dir.

Palet ağrılığının 800 olduğu bu işlemde brüt ağırlık 800×5’ten 4000 kg’dir.

Navlun hesaplama işlemi daha yüksek olan hacimsel ağırlık değerinden yani 11.520’den devam ettirilecek ve bu değere göre navlun teklifi verilecektir.

KARAYOLU NAVLUN HESAPLAMA

Karayolu navlun hesaplama yapılırken de brüt ağrılık ve hacimsel ağrılık karşılaştırması yapılır ve daha yüksek değer göz önüne alınarak hesaplama yapılır.

100x120x160 cm ölçüsüne sahip palet kullanılarak 6 palet yük gönderildiği varsayımından hareket ederek söz konusu yükün hacimsel ağırlığını hesaplayalım.  Burada palet ağırlığının 640 kilogram olduğunun notunu da düşelim.

100X120X160 cm 1×1.2×2.7 ( yük istiflenemez olarak kabul edilerek TIR yüksekliği baz alınmıştır) olarak alınır ve işlem sonucu 3.24 metre olur. Bir paletin hacimsel ağırlığı olan bu rakamı 6 ile çarptığımızda 20.90 sonucuna ulaşılır.

Söz konusu bu rakam da karayolu hacimsel ağırlık sabit rakamı olan 167 ile çarpıldığında 6991 sonucunda ulaşılır.

Yükün brüt ağırlığı 6x 640 kg’den 3840 kg olduğunda karayolu navlun hesaplaması hacimsel ağırlıktan yani 6991’den devam ettirilecektir. 

HAVAYOLU NAVLUN HESAPLAMA

Havayolu navlun hesaplama işleminde ihracat yükünün brüt ağırlığı ve kapladığı alan yani hacimsel ağırlığı karşılaştırılır ve hangi değer daha yüksekse o değer göz önüne alınarak hesaplama yapılır.

Bu işlem için öncelikle hacimsel ağırlık hesaplama formülüne ihtiyaç vardır.

100 cmx90 cm x80 cm ebatlarında bir koli kullanılarak 10 koli ürün gönderildiğini varsayarak bu işlemi anlatalım.

100x90x80 işlemi, 1 metrex0.0 metrex08 metre olarak yapılmalıdır. Sonuç 0.72 olacaktır. 10 koli söz konusu olduğu için de 10x 0.72 işlemi yapıldığında 7.2 sonucuna ulaşılır.

Bu rakamın havayolu hacimsel ağırlık sabit rakamı olan 167 ile çarpılması sonucunda 1202.4 sonucuna ulaşılır.

Söz konusu ihracat yükü 100’er kiloluk 10 koliydi yani brüt ağırlığı 1000 kg. olacaktır.

Eldeki bu rakamlar ile havayolu firmasına başvurularak navlun teklifi alınabilir.

ULUSLARARASI TAŞIMACILIK EN ÇOK YAPILDIĞI ÜLKELER

Uluslararası taşımacılığın en çok yapıldığı ülkeler en çok ihracat ve ithalatın yapıldığı ülkeler olarak öne çıkıyor.

Türkiye’nin ihracatında ilk 10’da yer alan ülkeler yıllardır aynı ülkeler ve bu durumda en çok uluslararası lojistik bu ülkelere doğru yapılmaktadır. Bu ülkeler sırasıyla:

2019 yılı TÜİK geçici verilerine göre en çok ihracat yaptığımız ülkeler sıralamasının ilk 5 ülkesi şöyle:

1. Almanya 
2. İngiltere
3.  İtalya
4. Irak
5. ABD
6. İspanya
7. Fransa
8. Hollanda
9. İsrail
10. Romanya

En çok ithalat yaptığımız ülkeler de karşı yönden en çok uluslararası nakliye yapılan ülkeler olmaktadır. Bu ülkeler de sırasıyla;

1. Rusya
2. Çin
3. Almanya
4. ABD
5. İtalya
6. Hindistan,
7. Fransa,
8.  Güney Kore
9. Birleşik Krallık,
10. Birleşik Arap Emirlikleri’dir.